İŞ DÜNYASINDA LİDERLİĞE BAKIŞ

LİDERLİK VE İŞ DÜNYASI 

‘’Lider dediğin önde yürüyen değil, yol gösteren olmalıdır. ’’( M.K.Atatürk ) sözleriyle liderliğin nasıl olması gerektiğini bize en açık şekilde göstermiş, öğretmiş ve nesillere anlatılması için örnek olarak bırakmıştır. John Maxwell'in lider tanımı, “ Bir lider, yolu bilen, giden, yol gösteren ve gösteren kişidir .” Liderlik eden kişilerde görülen 3 özellik göze çarpmaktadır. Bunlar vizyon, motivasyon ve cesarettir. Tıpkı ulu önder Atatürk’te de bu 3 özellik görülmektedir. Başarılarını kaynağı hiç şüphesiz lider oluşudur. Her başarının arkasında doğru karar, bağlılığı, insanlara güven vermesi, insanlara ilham kaynağı olması, yaratıcı düşünerek yeniliklere kararlılığını göstererek adım adım ilerlemesi, vizyonu, amacı ve iyi bir iletişimci olması Atatürk’ün doğuştan bir lider olduğunun sonucu bize göstermektedir.

 Günümüzde lider ve yönetici kavramları birbirinin içine girmiş durumdadır. Fakat arada çok önemli bir fark vardır. Herkes yönetici olur ama kimse lider olamaz. Yönetici birer idarecidir, rutini sever, devam ettiricidir, sistem odaklıdır, kısa vadeli hedefler peşinde koşar, mevcut durumu olduğu gibi kabul eder ve kuralcıdır. Oysa lider yenilikçidir, sürekli yaratmayı sever, orijinal fikirlere değer verir, geliştiricidir, insanlara odaklanır, empati kurar, uzun vadeli hedeflerin peşinde koşar, sorgulayıcıdır, mevcut durumları eleştirel yaklaşır ve herkes için en doğru olan düşüncenin peşindedir. Bu yüzden 21. yüzyıl günümüz yöneticilerin kendini geliştirmesi, eleştirel yaklaşması ve vizyon sahibi olması çok önemlidir.

 Günümüz iş dünyasında liderlik tarzlarını bilerek, iş yerinde ve günlük yaşantımızda birçok etkisini görmekteyiz. Bu liderlik tarzları otokratik, demokratik, delegatif, dönüşümsel, işlemsel, karizmatik ve durumsal liderlik tarzlarıdır. Bunlardan bahsedecek olursak;

• Otokratik liderlik tarzı: Lider, patron, yöneticiye tam güç ya da yetki verir. Bu tarz kişiler her şeyi kendi karar verir. Danışmadan işleri yürütür.
• Demokratik liderlik tarzı: İletişimin aktif olduğu, akıllı, yaratıcı, düşünceli ve yetkin olmasını gerektirir. Katılımcı olarak da bilinen bu liderlik tarzı en çok iş yerinde tercih edilmektedir.
• Delegatif liderlik tarzı: Grup üyelerine rehberlik etmek yerine onların karar vermesini bekler. Günümüz iş dünyasında en çok olması gereken motivasyondur ve bu liderlik tarzıyla hareket eden yöneticilerde motivasyon eksikliği yaratır. 
• Dönüşümsel liderlik tarzı: En çok arzu edilen, takım içi etkili iletişim yoluyla gelişen bir çalışma kültürünü oluşturur. Birlikte çalışmak odak noktasıdır.
• İşlemsel liderlik tarzı: denetim ve yönlendirme içi içedir. Genelde performans gösterme şekliyle iş çalışanlarını motive eder.
• Karizmatik liderlik tarzı: Motive, tutkulu ve kendilerinden emin olan kişilerdir. Günümüz iş dünyasında bu tarz liderlik pazarda güçlü bir görünüm elde etmeyi sağlar.
• Durumsal liderlik tarzı: Hersey ve Blanchard’ın liderlik stilleridir. İlk olarak 1969’ da yayınlanan bu model anlatma tarzı, satış tarzı, katılan tarzı ve delegating tarzlarını açıklar. Daha sonra Blanchard bu 4 ana liderlik stilini genişleterek  yönetim, koçluk, destekleme ve delegating stillerini oluşturur.

 Liderlik tarzlarını doğru zaman ve  yerde kullandığımızda, özellikle iş yaşantımızda, bize çok fayda sağlamaktadır. Güçlü lider olmak için adım adım ilerlemeliyiz. Bunların yanında yönetici ve liderin bilmesi gereken en önemli özelliklerinden biri de duygusal zekadır. Duygusal zekayı, iş hayatında stres yönetimi, ekip çalışması, liderlik etme gibi birçok konuda başarılı olan çalışanlara rastlamıştır. Aynı zamanda duygusal zeka sahibi adayların işe alımında motivasyon, empati kurma özelliği, öz farkındalık ve strese dayanıklı çalışma ortamlarında olmayanlara göre daha etkili çalışıldığı araştırmalarda görülmüştür. 

 Duygusal zekanın iş hayatında kazandırdıklarına bakacak olursak; çalışanların örgüt yapısı ve işe katkısı artar. Birey kendini ifade eder, iletişimi kuvvetli olur, doğru riskler alarak kararlı şekilde hareket eder ve en önemlisi de özellikle örgüt için motive edici özelliğe sahip birey olarak bir adım önde olur. 

 Ulu önder Atatürk her açıdan hem iş yaşamımızı hem de gündelik yaşantımızı etkili bir liderin sonuçları çerçevesinde bize ışık tutarak liderlik etmiştir. Atatürk hem lider özelliğiyle hem de duygusal zekasıyla birçok güzel hedeflere ulaşılmıştır. Bize bıraktığı bu güzellikler arasında dün 100. Yılını kutladığımız ‘’23 Nisan Çocuk Bayramı ve Ulusal Egemenlik’’  bayramının en güzel örneğini görmekteyiz. Pandemi sürecinde olduğumuz bu zor günlerde milli duygu ve bilincin önde olduğu ve bize hala liderlik ettiğini görmekteyiz.